ARMIA FLANDRII I HISZPAŃSKA DROGA 1567-1659 PRZYCZYNY HISZPAŃSKICH ZWYCIĘSTW I PORAŻEK W NIDERLANDACH

Poniższe studium koncentruje się na podstawowym pytaniu dotyczącym mechanizmów historycznych: jak Hiszpania Habsburgów, najbogatsze i najpotężniejsze państwo w Europie, poniosła klęskę w zdławieniu powstania w Niderlandach. Jakie były hiszpańskie cele i kierunki polityki w Niderlandach po 1567 r.?
W jaki sposób zamierzano je wdrożyć? Dlaczego zakończyło się to porażką? Historycy zwykli byli unikać powyższych pytań. Większość opisów historycznych przemian w Niderlandach w latach 1550-1650 koncentrowała się na wewnętrznej dynamice powstania, kształcie opozycji wobec Hiszpanii, na kluczowych wydarzeniach i postaciach dramatu – innymi słowy, na powodach zwycięstwa Zjednoczonych Prowincji. Niewielu pisarzy z tamtego okresu (a jeszcze mniej od tamtego czasu) rozważało powstanie z odmiennej perspektywy, z punktu widzenia Hiszpanii stawiającej czoła wieloletnim rozruchom w jednej z odległych prowincji swojego imperium. Ta jednostronność jest łatwa do wyjaśnienia. Hiszpańscy historycy nie byli zainteresowani studiami nad konfliktem, w którym przez lata poświęcane były życia ludzi, pieniądze i prestiż aby ostatecznie przynieść jedynie upokorzenie, zubożenie i klęskę. Równocześnie też, Wojna Osiemdziesięcioletnia skutkowała tak niewielkimi korzyściami politycznymi czy ekonomicznymi dla Niderlandów Hiszpańskich, że badacze dziejów Belgii skupiali się niemalże wyłącznie na religijnych aspektach sporu, kwestii jak ich kraj stał się „Katolickimi Niderlandami”. Holendrzy ze swojej strony traktowali Wojnę Osiemdziesięcioletnią jako konflikt w gruncie rzeczy wewnętrzny, zapewniając poprzez to w narracji prym polityce i głównym postaciom sporu po stronie niderlandzkiej. Hiszpania ignorowała Niderlandy, a Niderlandy Hiszpanię.