AKTION GEGEN UNIVERSITATS-PROFESSOREN KRAKÓW 6 LISTOPADA 1939 ROKU I OKUPACYJNE LOSY ARESZTOWANYCH

Aktion gegen Universitäts-Professoren, przeprowadzona w Krakowie 6 listopada 1939 roku, była jednym z działań skierowanych przeciwko polskiej inteligencji, kulturze i nauce, zaplanowanych przed najazdem Rzeszy Niemieckiej na Polskę, realizowanych w początkowym okresie wojny przez grupy operacyjne niemieckiej policji i służby bezpieczeństwa. Podstępne aresztowanie pracowników naukowych Uniwersytetu Jagiellońskiego, Akademii Górniczej i kilku naukowców z Akademii Handlowej oraz grupy innych osób,

dokonane w Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego, było dziełem 2 Oddziału Operacyjnego, kierowanego przez SS-Sturmbannführera Bruno Müllera. W książce przeanalizowano uwarunkowania i przebieg tej operacji, dalsze losy uwięzionych w nazistowskich więzieniach i obozach, starania o ich uwolnienie, a także ich losy po zwolnieniu z obozu (omówiono stan zdrowia, warunki życia, pracę zarobkową, udział w różnych formach samopomocy społecznej, tajną działalność naukową, udział w tajnym nauczaniu i w innych formach działalności konspiracyjnej).

„Dzieło uważam za znakomite, bardzo potrzebne, przy tym spełniające ostatni apel-prośbę Stanisława Estreichera, by nie zmarnować ani nie zapomnieć męczeństwa uczonych. Uniwersytet czci pamięć swych wielkich uczonych i uczniów, Stanisława ze Skarbimierza, Mikołaja Kopernika, Jana Pawła II, przypomina też aresztowanie z 6 listopada 1939 roku, ponieważ tak jak wymienione osoby są jedynymi i niepowtarzalnymi w dziejach nauki europejskiej i światowej, tak również likwidacja i kaźń pracowników nauki jest czymś wyjątkowym i niespotykanym w skali światowej”.

Z recenzji prof. dra hab. Juliana Dybca

„Jest to najbardziej pogłębione studium dramatycznych wydarzeń sprzed 80 lat. Autorka wzięła pod uwagę bardzo wiele nieznanych dotąd źródeł archiwalnych i drukowanych, a także różnorodnych opracowań. Zakres wykorzystanych materiałów jest ogromny i zasługuje na najwyższe uznanie”.

Z recenzji prof. dra hab. Krzysztofa Stopki