AGONIA EUROPY

Agonii Europy Zambrano nie napisała jako zwartej monografii. Składają się na nią cztery eseje, opublikowane w latach czterdziestych ubiegłego wieku: Agonia Europy (1940), Przemoc europejska (1941), Nadzieja europejska (1942) oraz Destrukcja form (1944). Autorka pisała je w czasie trudnym dla Europy, a także dla niej samej, kiedy opuściła ojczyznę – tuż po zakończeniu wojny domowej w Hiszpanii, gdy jeszcze trwała II wojna światowa. (…) Już na początku pierwszego eseju Zambrano stwierdza, że Europa znajduje się w stanie dekadencji, kryzysu historycznego, który nazywa także agonią, walką o przetrwanie. Kryzys odsłania istotne cechy dotkniętej nieszczęściem kultury, sprzyja ich rozpoznaniu, co właśnie autorka czyni (…), wskazując przyczyny tej tragedii. Myśl Zambrano nie jest jednak sową Minerwy, krążącą o zmierzchu Europy nad jej ruinami. Daje także nadzieję, chociaż czytelnik w tej książce pozna tylko jej zarys.
Z wprowadzenia prof. Mieczysława Jagłowskiego

María Zambrano (1904–1991) hiszpańska filozofka, uczennica José Ortegi y Gasseta, inspirowała się jego myślą, ale i toczyła z nim filozoficzne spory. Podczas wojny domowej w Hiszpanii zaangażowała się po stronie Republiki i w 1939 roku wyemigrowała, by powrócić do ojczyzny dopiero po czterdziestu pięciu latach. Opublikowała ponad trzydzieści książek, m.in. El hombre y lo divino (1955), El sueno creador (1965), Senderos (1986). Stworzyła epistemologiczną koncepcję rozumu poetyckiego. W 1988 roku otrzymała Nagrodę Cervantesa.